TROPOMI staat voor TROPOspheric Monitoring Instrument. Het is een satellietinstrument dat luchtvervuiling meet in de onderste laag van onze dampkring: de troposfeer. Het instrument is om drie redenen uniek: het meet elke dag de hele aarde, met heel kleine pixels van 3.5×5.5 km en met de hoogste nauwkeurigheid voor instrumenten van zijn soort. TROPOMI meet golflengtes in het infrarood, zichtbaar licht en ultraviolet. Met dit brede spectrum neemt het instrument de belangrijkste bestanddelen van de dampkring waar, waaronder ozon, stikstofdioxide, zwaveldioxide, koolmonoxide, methaan, formaldehyde en aërosolen.
TROPOMI helpt bij het beantwoorden van prangende vragen voor Nederland. We willen weten hoe het klimaat zich ontwikkelt, welke maatregelen we kunnen nemen tegen klimaatverandering, en we willen kunnen meten of de maatregelen om CO2 en andere broeikasgassen als methaan en ozon effect hebben. Daarnaast is luchtvervuiling slecht voor de gezondheid. Als we de oorsprong van deze vervuiling kennen en de hoeveelheid uitstoot kunnen meten, kunnen we maatregelen nemen. TROPOMI levert essentiële informatie hiervoor.
In het beeld zien we de verdeling van de hoeveelheid stikstofdioxide (NO2) in het jaar 2019 boven Nederland en omringende landen. Duidelijk zichtbaar zijn de grote steden Londen, Parijs, Roergebied, Rotterdam en Amsterdam. Een groot deel van de uitstoot van stikstofoxiden komt van het wegverkeer, wat zich concentreert rond deze steden. Daarnaast is de industrie een grote bron: Pernis, Moerdijk, Chemelot en Tata Steel zijn te identificeren in het plaatje. De grote havengebieden van Rotterdam en Antwerpen, maar ook Schiphol, laten hoge concentraties zien. Verder is de scheepvaart een grote bron, te zien aan de verhoogde waardes op de Noordzee en in het Kanaal. Met de gemeten concentraties kunnen we de hoeveelheid uitstoot van deze individuele bronnen afschatten en veranderingen hierin monitoren.
Het TROPOMI instrument vliegt op de Sentinel-5P satelliet, en is onderdeel van het Europese Copernicus programma. Doelstelling van Copernicus is om alle satellietgegevens en producten berekend met behulp van deze metingen vrij beschikbaar te maken. Bijvoorbeeld, de NO2 datasets gebruikt om het figuur te maken zijn beschikbaar via de website s5phub.copernicus.eu.